Producenci herbaty
Przed pięcioma tysiącami lat Chińczycy uprawiali herbatę jako zioło lecznicze. Dziś światowy rynek herbaty jest wart dziesiątki miliardów dolarów, a miliony ludzi znajduje zatrudnienie przy jej produkcji.
Podczas gdy wielu z nas codziennie umila sobie czas w pracy filiżanką herbaty, dla milionów rolników i robotników rolnych na całym świecie produkcja herbaty stanowi jedyną możliwość utrzymania. W Chinach uprawą herbaty zajmuje się 80 milionów ludzi, w Kenii około 3 milionów. Szacuje się, że w Indiach przy produkcji herbaty na stałe zatrudnionych jest około 1 miliona osób, natomiast liczba sezonowych pracowników najemnych jest dwukrotnie wyższa.
Mimo że znaczna część herbaty trafia na globalny rynek z wielkich plantacji, jej uprawą zajmują się również drobni producenci, którzy sprzedają świeżo zebrane liście plantacjom lub fabrykom, w których przetwarza się je na czarną herbatę. W Indiach przeciętne pole herbaty drobnego producenta ma powierzchnię około 1,25 hektara, podczas gdy średnie plantacje zajmują około 250 hektarów.
Produkcja herbaty na małą skalę stanowi ważny element gospodarki takich państw jak Sri Lanka czy Kenia. Do największych trudności stojących przed drobnymi producentami trzeba zaliczyć niskie i niestabilne ceny skupu zielonych liści oraz słabą pozycję w łańcuchach dostaw kontrolowanych przez duże firmy. Rolnicy potrzebują wsparcia zwłaszcza w zakresie zwiększania wydajności i podnoszenia jakości plonów, co pozwoli im konkurować z plantatorami, którzy zazwyczaj sprzedają herbatę po niższych cenach. Pracownicy plantacji borykają się natomiast z szeregiem problemów, jak choćby bardzo niskie płace, długie godziny pracy i słaba pozycja w relacjach z zarządami plantacji, które mają decydujący wpływ na takie aspekty życia jak zakwaterowanie, opieka zdrowotna, dostęp do wody czy wykształcenie dzieci robotników.
Certyfikat Fairtrade mogą uzyskać zrzeszenia będące własnością i zarządzane przez drobnych producentów oraz plantacje herbaty, które spełniają wysokie standardy Fairtrade w zakresie warunków pracy najemnej. Zawarte w standardach Fairtrade ceny minimalne skupu herbaty są różne dla poszczególnych krajów. Cena minimalna Fairtrade zabezpiecza producentów przed skutkami znacznych wahań cen rynkowych i gwarantuje im zwrot średnich kosztów produkcji. Dodatkowo za każdy sprzedany kilogram czarnej herbaty producenci otrzymują premię Fairtrade w wysokości 0,5 dolara. Środki te mogą być inwestowane w rozwój działalności i poprawę warunków życia lokalnych społeczności.
Od 2004 roku globalna sprzedaż herbaty Fairtrade wzrosła sześciokrotnie, osiągając w latach 2013–2014 poziom 12 200 ton. W Wielkiej Brytanii w ostatnim piętnastoleciu sprzedaż herbaty Fairtrade wzrosła ponad dwukrotnie. Obecnie około 8% herbaty sprzedawanej na brytyjskim rynku ma certyfikat Fairtrade. W latach 2013–2014 szacunkowa wartość premii uzyskanej przez drobnych producentów i pracowników najemnych ze sprzedaży herbaty na zasadach Fairtrade wyniosła około 3,6 miliona funtów. Rolnicy przeznaczyli 38% tych środków na wzmacnianie swoich organizacji poprzez modernizację infrastruktury podnoszącej wydajność produkcji i przetwarzania. Przeprowadzono przy tym renowację punktów zbiórki zielonych liści herbaty. Z kolei 46% środków z premii pracownicy plantacji przeznaczyli na poprawę warunków mieszkaniowych, edukację, opiekę zdrowotną, zakup towarów dotowanych oraz pożyczki.
Producenci ze spółdzielni Fairtrade
Stowarzyszenie SOFA, Sri Lanka |
Plantacja THIASHOLA, Indie |
Bernard Ranaweera pełni funkcję prezesa Small Organic Farmers’ Association (SOFA) – związku zrzeszającego drobnych rolników ekologicznych na Sri Lance. | Plantacja herbaty Thiashola znajduje się w sercu wzgórz Nilgiri w stanie Tamil Nadu, który jest największym ośrodkiem produkcji herbaty w południowych Indiach. |
Związek SUKAMBIZI ASSOCIATION TRUST, Malawi |
|
Związek Sukambizi Association Trust (SAT) zrzesza drobnych producentów herbaty z rejonu góry Mulanje na południu Malawi. |