Plantacja BANANERAS DE URABÁ, KOLUMBIA

Bananeras de Urabá to plantacja bananów złożona z sześciu gospodarstw Fairtrade: Mi Tierra, Madrigal, La Tagua, Venturosa, Cantares i Evocación.

Informacje o Bananeras de Urabá

Założone w 1962 roku przedsiębiorstwo działa na terenie okręgu Turbo w regionie Urabá Antioquia, około 340 kilometrów na północ od Medelin, drugiego co do wielkości miasta Kolumbii. W 1963 roku z inicjatywy plantacji i innych grup producentów bananów powstała firma UNIBAN S.A., która z biegiem lat stała się jedną z największych firm kolumbijskich na rynku międzynarodowym.

Organizacja Bananeras de Urabá przeżywała liczne wzloty i upadki – te drugie związane głównie z trwającą wiele dziesięcioleci wojną domową, w czasie której zbrojne oddziały FARC (Rewolucyjne Siły Zbrojne Kolumbii) i EPL (Armia Wyzwolenia Ludowego) siały postrach w regionie Urabá. Napięta i niebezpieczna sytuacja w kraju sprowadziła zagrożenie nie tylko na funkcjonowanie organizacji producentów, ale również na życie pracowników. W roku 1988 miała miejsca jedna z najgorszych masakr w historii wojny. Na farmie Madrigal (nazywanej wówczas farmą Honduras) pluton egzekucyjny zabił siedemnastu pracowników.

Informacje ogólne

Na 80 tysiącach hektarów kolumbijskiej ziemi produkuje się rocznie około 2 miliony ton bananów, głównie odmiany Cavendish. Większość bananów na eksport produkuje się w regionie Urabá w departamencie Antioquia oraz w północno-wschodniej części departamentu Magdalena. Na krajowy rynek trafia zaledwie 8% produkcji, głównie z departamentów Valle del Cauca i Tolima.

Banany odgrywają znaczącą rolę w gospodarce Kolumbii. Są trzecim najważniejszym produktem eksportowym, zaraz po kawie i kwiatach ciętych. W roku 2011 eksport bananów osiągnął ponad 1 800 000 ton o łącznej wartości 775 milionów dolarów amerykańskich. Tym samym Kolumbia została czwartym największym eksporterem bananów po Ekwadorze, Filipinach i Kostaryce. Kolumbijskie banany trafiają głównie na rynek europejski, gdzie stanowią 62% wszystkich importowanych bananów oraz do USA (24% całego importu).

Produkcja i sprzedaż

Plantacja Bananeras de Urabá zajmuje powierzchnię 660 hektarów i zatrudnia 456 pracowników stałych, z czego 4% stanowią kobiety. Wszyscy pracownicy mieszkają poza terenem plantacji, w domach oddalonych średnio o 17 kilometrów od miejsca pracy.

W 2012 roku wielkość produkcji osiągnęła 26 600 ton bananów sprzedanych łącznie za ponad 10 700 000 dolarów amerykańskich. Całość produkcji trafia poprzez firmę eksportową UNIBAN S.A. za granicę, głównie na rynki europejskie.

Fairtrade

Plantacja Bananeras de Urabá uzyskała certyfikat Fairtrade w roku 2005. W roku 2012 sprzedaż bananów na zasadach Fairtrade osiągnęła 1 237 149 skrzyń (każda po około 18,14 kg), co stanowiło 84,37% łącznej rocznej produkcji. Za banany sprzedane na zasadach Fairtrade organizacja uzyskała cenę minimalną Fairtrade w wysokości 9,80 dolara za skrzynkę lub aktualną cenę rynkową, jeżeli ta przekroczyła pułap ceny minimalnej Fairtrade. Cena minimalna Fairtrade odgrywa szczególną rolę w okresie od maja do sierpnia, gdy ceny bananów na rynku tradycyjnym znacznie spadają.

Ponadto plantacja otrzymuje premię Fairtrade w wysokości 1 dolara za skrzynkę. Środki z premii służą do finansowania wybranych przez pracowników projektów podnoszących jakość ich życia. Realizacją projektów finansowanych z premii zarządza specjalna komisja, w skład której wchodzą wybrani przedstawiciele pracowników i zarządu, przy czym ci drudzy pełnią funkcję doradczą. Komisja ds. premii podejmuje decyzje dotyczące wydatkowania środków i odpowiada za rozdział środków do poszczególnych gospodarstw wchodzących w skład plantacji, proporcjonalnie do ilości sprzedanych skrzyń bananów Fairtrade.

Projekty zrealizowane z premii Fairtrade

Usługi dla pracowników

• Utworzenie funduszu kredytów odnawialnych umożliwiających pracownikom zakup lub budowę domu, przeprowadzenie remontu, pokrycie nagłych wydatków lub zakup urządzeń AGD. W 2012 roku dzięki ułatwionemu dostępowi do kredytów pracownicy przeznaczyli średnio 2690 dolarów na poprawę warunków mieszkaniowych, głównie na remonty kuchni i łazienek oraz zakup wyposażenia.
• Budowa nowego budynku wielorodzinnego dla pracowników Bananeras de Urabá. Budowę sfinansowano w całości z premii Fairtrade. Pracownicy mogli skorzystać z niskooprocentowanego kredytu finansowanego z premii Fairtrade i wprowadzić się z rodziną do nowego i dobrze wyposażonego mieszkania.
• Uruchomienie programu pożyczek na cele edukacyjne oraz ustanowienie stypendiów w celu ułatwienia dostępu do edukacji i szkoleń. W 2012 roku 58,8% rodzin pracowników skorzystało z co najmniej jednego stypendium na naukę. W odpowiedzi na wzrost osób zainteresowanych kształceniem konieczne jest stworzenie nowych lokalnych instytucji edukacyjnych.
• Mikropożyczki i szkolenia zawodowe, dzięki którym pracownicy plantacji mogą rozpocząć działalność przynoszącą dodatkowy dochód. Niektórzy pracownicy i ich żony rozpoczęli szkolenia z obróbki skóry, dzięki którym w przyszłości będą mogli produkować i sprzedawać skórzane buty i sandały. Plantacja Bananeras de Urabá we współpracy z kolumbijskim departamentem edukacji (SENA) zorganizowała szkolenia dla kobiet w zakresie wypieku chleba, ciast oraz tradycyjnych smażonych pierożków (tzw. empanadas), których sprzedaż może zasilić domowy budżet.
• Uruchomienie programu Somos Familia (hiszp. Jesteśmy rodziną), którego celem jest poprawa jakości życia najuboższych rodzin związanych z plantacją. Program jest adresowany głównie do kobiet. Trwająca co najmniej jeden rok opieka obejmuje m.in. regularne spotkania, szkolenia i udział w zajęciach rekreacyjnych.

Wspieranie rozwoju lokalnej społeczności

• Współpraca z władzami lokalnymi przy realizacji szeregu programów na rzecz lokalnej społeczności, takich jak współfinansowanie budowy mostu i budynku biblioteki w dzielnicy Barrio Obrero. Plantacja przeznaczyła ponad 50 tysięcy dolarów na opracowanie planów i projektów. Wspieranie lokalnych szpitali i szkół (zakup nowoczesnych tablic, krzeseł, komputerów i książek oraz budowa sanitariatów).
• Dofinansowanie programu dożywiania osób starszych w rejonie Nueva Colonia. Przeznaczone środki posłużyły do zakupu naczyń kuchennych i urządzeń AGD.
• Rozwój możliwości wypoczynku i uprawiania sportu poprzez dofinansowanie budowy parków, boisk, organizacji zawodów sportowych i innych działań integrujących lokalną społeczność. Ponadto plantacja Bananeras de Urabá sfinansowała zakup instrumentów muzycznych na potrzeby kierowanego do młodzieży programu Dźwięki Pokoju, którego celem jest promowanie poczucia wspólnoty, pokoju i harmonii poprzez muzykę.