Pandemia COVID-19 zwiększa ryzyko przymusowej pracy dzieci
12 czerwca, w Światowy Dzień Sprzeciwu Wobec Pracy Dzieci, zwracamy uwagę na zagrożenia, z którymi mierzą się dzieci oraz pokazujemy w jaki sposób Fairtrade stara się je zwalczać.
ONZ i organizacje praw dziecka ostrzegają, że pandemia koronawirusa oznacza tragedię dla milionów dzieci. Zamknięte szkoły i ograniczenia dotyczące przemieszczania się sprawiają, że dzieci są narażone na przymusową pracę. Jeśli ich rodzice zachorują, odpowiedzialność za utrzymanie rodziny spada na najmłodszych, szczególnie na dziewczynki.
Zastój gospodarczy to większe ryzyko przymusowej pracy dzieci
Nie chodzi jednak tylko o skutki bezpośrednie. W dłuższej perspektywie spowolnienie gospodarki popchnie jeszcze więcej ludzi na skraj ubóstwa, a tym samym więcej dzieci zostanie zmuszonych do pracy. Pojawiają się propozycje obniżenia minimalnego wieku produkcyjnego, by dostosować wymogi prawne dla młodych pracowników (w wieku 16 lat i starszych) i w ten sposób poradzić sobie z niedoborem siły roboczej w sektorze produkcji kawy. Możliwe, że pójdą za tym inne sektory i kraje, niwecząc wysiłki ostatnich lat. Rozluźnienie przepisów prawnych oraz trudności budżetowe w krajach przyczynią się do zwiększenia liczby przypadków pracy przymusowej wśród dzieci, szczególnie w rolnictwie.
Fairtrade odpowiada na te wyzwania na 4 sposoby
1. Informowanie i podnoszenie świadomości
Sieci producentów Fairtrade informują organizacje producenckie o tym, jak pandemia przekłada się na przymusową pracę dzieci. Dokument COVID-19: wskazówki dla organizacji Fairtrade zawiera porady, jak chronić dzieci i osoby dorosłe wymagające wsparcia. W Afryce Zachodniej spółdzielnie Fairtrade korzystają z kanałów radiowych i miejscowych centrów informacji, by uwrażliwić społeczności na zwiększone ryzyko przymusowej pracy dzieci oraz niebezpieczne warunki pracy.
2. Fundusze na pokrycie krótko- i długofalowych potrzeb
Obecny fundusz dla producentów Fairtrade zapewnia niezbędne wsparcie organizacjom producenckim. Dzięki niemu mogą zabezpieczyć poziom życia producentów i ich rodzin, m.in. poprzez czasową wypłatę wynagrodzenia zawieszonym pracownikom lub pokrycie opieki medycznej w nagłych przypadkach. Pozwoli to ograniczyć liczbę dzieci podejmujących pracę, by utrzymać rodzinę. Organizacje producenckie mogą także wykorzystać Premię Fairtrade na łagodzenie skutków COVID-19. Na przykład rodziny, w których dziecko otrzymywało w szkole jedyny posiłek, w obecnej sytuacji otrzymują paczki z żywnością. Co więcej, Fairtrade pracuje nad utworzeniem kolejnego funduszu dla producentów Fairtrade, który ma zapewniać długofalowe wsparcie gospodarki, w tym programy ochrony praw człowieka.
3. Zwalczanie pierwotnych przyczyn: ubóstwa, wykorzystywania i dyskryminacji
Praca przymusowa dzieci to skutek powiązanych ze sobą czynników: ubóstwa, wykorzystywania i dyskryminacji. Nie bez powodu w Afryce Zachodniej, gdzie wciąż wielu producentów kakao zarabia poniżej 1,5 dolara dziennie, aż 2 miliony dzieci pracują przy uprawach kakao. Według Fairtrade najlepszym sposobem na zwalczenie skrajnego ubóstwa jest sprawiedliwe wynagrodzenie dla producentów i pracowników. Dążymy do godnych zarobków, promując skuteczne rozwiązania i negocjacje zbiorowe oraz chroniąc producentów przed wahaniami rynku poprzez cenę minimalną Fairtrade. Ponadto, standardy Fairtrade zakazują wszelkich form przemocy i dyskryminacji.
4. Wezwanie władz do ochrony najmłodszych
Wiele organizacji producenckich Fairtrade podjęło kroki, by walczyć z pracą przymusową dzieci poprzez wprowadzenie Systemu monitorowania nieletnich, który okazał się skuteczny w zwiększaniu świadomości w zakresie pracy dzieci i ryzyka, jakie ona niesie. Fairtrade zapewnia zdalne wsparcie i występuje do pozarządowych organizacji ochrony praw dziecka, by wsparły producentów w ich staraniach. Fairtrade nie rozwiąże jednak całkowicie tego problemu samodzielnie. Nie zastąpi rządu w walce z pracą przymusową dzieci, zwłaszcza z jej najgorszymi formami.
Fairtrade wzywa władze, przedsiębiorstwa i podmioty międzynarodowe do wzmożenia działań na rzecz ochrony dzieci zmuszanych do pracy. Jeśli Cel Zrównoważonego Rozwoju mówiący o zniesieniu przymusowej pracy dzieci do 2025 roku ma zostać zrealizowany, powinniśmy wszyscy zaangażować się w ochronę najmłodszych i odbudowę zrównoważonej, sprawiedliwej i inkluzywnej gospodarki. Miliony dzieci i nastolatków liczą na nasze zdecydowane kroki.
Opracowano w ramach projektu “V4 Cooperation for moving forward fair trade as socially innovative economic model”. Projekt jest współfinansowany przez rządy Polski, Czech, Węgier i Słowacji w ramach Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. Misją funduszu jest rozwijanie idei zrównoważonej współpracy regionalnej w Europie Środkowej Za treść odpowiada Fundacja „Koalicja Sprawiedliwego Handlu” – Fairtrade Polska.
