Liczą się kwalifikacje – kobiety na plantacjach kwiatów Fairtrade

Rosemary Achieng pracuje na plantacji kwiatów Fairtrade Panda Flowers, położonej nad malowniczym jeziorem Naivasha w południowo-zachodniej Kenii.

Jako wdowa samotnie wychowująca trzech synów doskonale wie, jak trudno jest pogodzić obowiązki zawodowe z życiem rodzinnym. Jednocześnie Rosemary ma świadomość, że tylko dzięki dobrej pracy może zapewnić utrzymanie sobie i swoim dzieciom.

– Dla samotnej matki stałe zatrudnienie i stabilne dochody to wielki luksus – przyznaje.

Słowa te nabierają wyjątkowego znaczenia w kontekście kenijskiego przemysłu kwiatowego. Pracownice plantacji na co dzień muszą zmagać się z takimi problemami, jak bardzo niskie płace, fatalne warunki pracy, narażenie na szkodliwe działanie pestycydów czy wreszcie dyskryminacja i wykorzystywanie seksualne. Kobiety stanowią około połowy z 900 pracowników Panda Flowers.

– Fairtrade wiele zmienił. Kobiety i mężczyźni mają teraz równe prawa. Godziny pracy zostały uregulowane, mamy prawo do urlopu. Pracujemy w znacznie bezpieczniejszych warunkach – wylicza 47-letnia brygadzistka.

Dzięki wieloletniej pracy na plantacji Fairtrade rodzina Rosemary ma własny dom. Stypendia wypłacane z Premii Fairtrade umożliwiły dwóm z jej synów podjęcie studiów.

– Bardzo się cieszę, że moi chłopcy mogą się uczyć. Jestem z nich taka dumna! Fairtrade wpłynął nie tylko na poprawę warunków pracy, ale sytuacji całej rodziny.

Pozytywny wpływ Fairtrade wykracza poza samych pracowników plantacji. Jedną z palących kwestii dla lokalnej społeczności było zapewnienie kobietom bezpiecznych warunków porodu. Z kliniki położniczej, zbudowanej częściowo za pieniądze z Premii Fairtrade, korzystać mogą wszystkie kobiety mieszkające w okolicy.

Przed nami daleka droga

Oczywiście sytuacja pracownic plantacji Fairtrade nie jest idealna. Według Rosemary kluczowym problemem jest zbyt mała liczba aktywnych liderek.

– Jesteśmy sobie równi. O pozycji lidera powinny decydować kwalifikacje, a nie płeć – przekonuje.

Pod względem kwalifikacji mało który pracownik może równać się z Rosemary, która pracuje w Panda Flowers już od trzynastu lat. Obecnie kieruje pracami komisji ds. bezpieczeństwa i higieny pracy; wcześniej przez sześć lat stała na czele komisji ds. równouprawnienia płci. Takie komisje działają na każdej plantacji kwiatów Fairtrade w Kenii. Ich celem jest ochrona kobiet przed przemocą seksualną i dyskryminacją.

– Komisja do spraw równouprawnienia płci dba o to, by wszyscy pracownicy byli traktowani jednakowo. To szczególnie ważne dla kobiet, które często nie są świadome swoich praw. Dzięki organizowanym przeze mnie szkoleniom pozycja kobiet znacznie się poprawiła.

Kobiety zatrudnione w przemyśle kwiatowym często padają ofiarą uprzedzeń. Badanie przeprowadzone przez Fairtrade International potwierdziło, że na plantacjach kwiatów zatrudniających kobiety istnieje wysokie ryzyko łamania praw człowieka, dyskryminacji i wykorzystywania seksualnego.
Nowa strategia Fairtrade w zakresie równości płci na lata 2016-2020 podejmuje walkę z nierównym układem sił i koncentruje się na promocji równości płci w organizacjach rolniczych. Celem strategii jest budowa i wzmacnianie siły i autonomii kobiet, dzięki czemu będą one mogły zajmować stanowiska, do których obecnie nie są dopuszczane. Objęcie takich funkcji zapewni im lepsze możliwości wpływania na sytuację życiową innych kobiet.
Ponadto Fairtrade współpracuje z lokalnymi organizacjami partnerskimi, realizując działania na rzecz przestrzegania praw kobiet i walki z wykorzystywaniem. W 2016 roku dzięki współpracy Fairtrade Africa, Kenya Flower Council i Workers’ Rights Watch na wszystkich plantacjach kwiatów w Kenii wdrożono po raz pierwszy wspólny program reagowania na przypadki wykorzystywania seksualnego kobiet.

Rosemary bez wahania przyjęła zaproszenie niemieckiej organizacji Fairtrade. W marcu przyjeżdża do Europy, aby opowiadać o wpływie Sprawiedliwego Handlu na życie pracowników plantacji i ich rodzin. Spotka się między innymi z młodzieżą i przedstawicielami świata biznesu i polityki.

– Mam nadzieję, że sprzedaż kwiatów Fairtrade będzie dalej rosnąć. Wierzę, że dzięki temu więcej pracowników plantacji zyska szansę na poprawę warunków życia i pracy. Dlatego jadę do Niemiec, aby opowiedzieć wszystkim, jak Fairtrade zmienia nasze życie.