Fairtrade wprowadza cenę referencyjną kawy z Indonezji

Fairtrade wprowadza kolejną dobrowolną cenę referencyjną kawy, tym razem uprawianej w indonezyjskim regionie Aceh. Jest to kolejny krok w działaniach na rzecz ochrony rolników przed wahaniami cen na rynku oraz umożliwienia im osiągnięcia godziwych i stabilnych dochodów.

Decyzja została ogłoszona w momencie, kiedy światowe ceny kawy rosną, chociaż niestabilność rynkowa pozostaje stałym zagrożeniem dla rolników uprawiających kawę – ogranicza ich zdolność do osiągnięcia i utrzymania godziwego poziomu życia, a także naraża na liczne trudności życiowe, w tym ubóstwo.

Obecny boom owocujący wysokimi cenami rynkowymi kawy jest obiecujący i pokazuje, że rolnikom rzeczywiście można płacić więcej. Ale ze względu na niestabilność cen, rolnicy nie mogą być pewni, czy dokonane dziś inwestycje w gospodarstwo zwrócą się w przyszłości.

— stwierdziła Carla Veldhuyzen van Zanten, starsza doradczyni Fairtrade International ds. zrównoważonych środków utrzymania.

Godny dochód to taki, dzięki któremu gospodarstwo domowe stać na godziwe warunki mieszkaniowe, odżywcze jedzenie, edukację dzieci, opiekę zdrowotną i zaspokojenie innych podstawowych potrzeb. Według Fairtrade cena referencyjna (Living Income Reference Price) to cena skupu, którą muszą uzyskać rolnicy, by móc inwestować w zrównoważone praktyki rolnicze i osiągać godny dochód, jeśli spełniają inne kluczowe parametry, takie jak minimalna powierzchnia upraw i odpowiednio wysokie plony. Fairtrade ustalił już wcześniej ceny referencyjne kakao i wanilii, a w 2021 roku pierwsze ceny referencyjne kawy w Kolumbii.

Rolnicy potrzebują ceny, na którą mogą liczyć. Dlatego konsultowaliśmy się z ekspertami indonezyjskiego przemysłu kawowego oraz rolnikami, by ustalić docelową wysokość plonów uzyskiwanych ze zrównoważonych upraw, a na tej podstawie obliczyliśmy cenę, którą muszą otrzymywać rolnicy, by móc pokryć koszty zrównoważonej uprawy oraz zapewnić godziwy poziom życia swoim gospodarstwom domowym.

— dodała van Zanten.

Kawa z górzystego regionu Aceh, położonego na indonezyjskiej wyspie Sumatra, słynie na świecie z wysokiej jakości, niskiej kwasowości i ekologicznych metod uprawy. Jednak mimo tej renomy uprawiający kawę rolnicy z Aceh nadal napotykają trudności finansowe. Z badania przeprowadzonego wśród 360 rolników i rolniczek z pięciu kooperatyw w Aceh wynika, że w 2020 roku ich zarobki wynosiły średnio zaledwie 40% godnego dochodu.

Nowa cena referencyjna kawy z Aceh, ustalona na 13 600 rupii indonezyjskich (0,95 dolara) za kilogram owoców kawowca – obecnie dobrowolna dla firm, które chcą dążyć do zapewnienia godnych dochodów w swoich łańcuchach dostaw – to cena zbytu u rolnika, która uwzględnia koszty wprowadzenia rolniczych praktyk niezbędnych do osiągniecia plonów na zrównoważonym poziomie oraz zapewnienia godnej płacy zatrudnionym pracownikom rolnym. W przypadku kawy z Aceh mowa tu o produkcji ekologicznej.

Mimo wzrostu globalnych cen rynkowych obserwowanego od 2020 roku nowa cena referencyjna pozostaje o około 26 procent wyższa od obecnej ceny rynkowej kawy z Aceh, która w lutym wynosiła średnio 10 800 za kilogram owoców kawowca.

Chociaż płacenie ceny referencyjnej jest dobrowolne, cena minimalna Fairtrade i premia Fairtrade pozostają obowiązkowe dla wszystkich kontrahentów kupujących kawę Fairtrade, co zapewnia poduszkę bezpieczeństwa, która pomogła wielu rolnikom utrzymać się na powierzchni podczas ostatniego kryzysu cen kawy w 2019 roku. Ponadto Fairtrade planuje projekty w zakresie godnych dochodów we współpracy z firmami kawowymi i organizacjami producenckimi, by czynić dalsze postępy w kierunku zamknięcia luki dochodowej, m.in. przez optymalizację plonów lub dywersyfikację dochodów, a także przez płacenie rolnikom ceny referencyjnej.

Nowa cena referencyjna jest efektem inkluzywnego dialogu przy okrągłym stole, zainicjowanego przez Fairtrade z Sustainable Coffee Platform of Indonesia (SCOPI), indonezyjskimi badaczami oraz kluczowymi interesariuszami reprezentującymi rolników, przemysł i rząd. Z rozmów wyłoniły się inne obszary, poza kwestią ceny, w których potrzebne są działania, m.in. poprawa wydajności, opłacalność i zróżnicowanie dochodów dla bardzo małych gospodarstw.

Podczas tych rozmów ustalono na przykład realistyczną wysokość docelową plonów uzyskiwanych zrównoważonymi metodami uprawy: ma to być 6000 kg owoców kawowca z hektara. Obecnie taką wielkość plonów osiąga mniej więcej jedna czwarta ankietowanych rolników Fairtrade, co wskazuje na szerokie zapotrzebowanie na środki zwiększania wydajności. Ponadto z modelowania cen wynika, że uprawa kawy o powierzchni poniżej 1,3 hektara nie zapewni utrzymania przeciętnemu czteroosobowemu gospodarstwu domowemu, więc gospodarstwa o mniejszych areałach będą musiały dodatkowo uzyskiwać dochód także z innych źródeł.

Sprecyzowanie wszystkich elementów składających się na godny dochód to pierwszy krok. Teraz firmy muszą zwiększyć swoje wysiłki i wywiązać się z odpowiedzialności za umożliwienie uzyskiwania godnych dochodów w swoich łańcuchach dostaw. Nie chodzi tylko o dziś, lecz także o jutro. Jeśli rolników nie stać na utrzymanie rodziny, jak mogą inwestować w gospodarstwo, by zapewnić zrównoważoną, jakościową, odporną na zmiany klimatu produkcję kawy w przyszłości?

— powiedział Erwin Novianto, regionalny dyrektor generalny ds. Azji Południowowschodniej sieci producentów Fairtrade z region Azji i Pacyfiku (Network of Asia and Pacific Producers, NAPP).

Dla nas uprawa kawy jest jedynym źródłem utrzymania, żyjemy z dochodów, które przynosi. Jako producenci kawy zasługujemy na godne życie, na poziomie podobnym do osób innych profesji. Wzywamy konsumentów naszych produktów, rządy i innych interesariuszy do wspierania nas w dążeniu do dobrobytu w imię przyszłości naszych dzieci i zrównoważonego charakteru naszych upraw.

— Ara Siberani, przewodniczący Arinagata Cooperative, spółdzielni producenckiej z certyfikatem Fairtrade.

Zdjęcie wyróżniające: Mardiana Mandasari, rolniczka uprawiająca kawę z kooperatywy Koptan GAYO MEGAH BERSERI, Indonezja. © Fot. Rosa Panggabean