Fairtrade liderem działań na rzecz wyższych wynagrodzeń dla pracowników plantacji bananów

Wynagrodzenie minimalne Fairtrade, które weszło w życie w lipcu 2021 r., oznacza wzrost dochodów dla tysięcy pracowników zatrudnionych na plantacjach bananów.

Fairtrade to jedyny system certyfikacji, w którym obowiązuje wynagrodzenie minimalne. Ponadto Fairtrade wprowadza wskaźnik różnicy między aktualnym wynagrodzeniem pracowników a wynagrodzeniem wystarczającym na godziwe życie (ang. Living Wage Differential), tak by firmy mogły angażować się w niwelowanie tej rozbieżności.

Obowiązujące od 1 lipca 2021 r. wynagrodzenie minimalne Fairtrade (ang. Fairtrade Base Wage) dla pracowników plantacji bananów oznacza wzrost wynagrodzeń pracowników nawet o 15 procent. To istotny krok na drodze do osiągnięcia wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie dla tysięcy pracowników plantacji bananów na świecie.

Wynagrodzenie minimalne Fairtrade zostało ustalone na poziomie 70 procent wynagrodzenia netto wystarczającego na godziwe życie, obliczonego przez niezależną organizację Global Living Wage Coalition. Fairtrade to jedyny system certyfikacji, który wprowadził wynagrodzenie minimalne jako wymierne działanie zmierzające w kierunku wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie – czyli takich, za które pracowników stać na pokrycie kosztów żywności, opieki zdrowotnej, edukacji i zaspokojenie innych podstawowych potrzeb oraz odłożenie niewielkiej sumy.

Obecnie wszyscy pracownicy plantacji bananów z certyfikatem Fairtrade będą otrzymywać co najmniej wynagrodzenie minimalne Fairtrade, nawet jeśli płaca minimalna obowiązująca w ich kraju jest niższa. Szacuje się, że dla pracowników w regionie Afryki Zachodniej czy Republice Dominikany, którzy obecnie zarabiają poniżej wynagrodzenia minimalnego Fairtrade, zmiana ta będzie oznaczać wzrost zarobków nawet o 15 procent. Ze zmiany skorzysta ponad 12 tysięcy pracowników, co stanowi około połowy osób pracujących na plantacjach bananów z certyfikatem Fairtrade na świecie. [1] W krajach, w których pracownicy zarabiają obecnie powyżej wynagrodzenia minimalnego Fairtrade, nie będzie można obniżyć ich pensji do jego poziomu.

Fairtrade zdaje sobie sprawę, że wynagrodzenie, które do tej pory otrzymywali pracownicy, nie wystarcza na zaspokojenie podstawowych potrzeb rodzin. Dzięki nowemu, bardziej sprawiedliwemu wynagrodzeniu będziemy w stanie zapewnić lepsze wyżywienie sobie i swoim rodzinom. Ci z nas, którzy przyjechali do Dominikany z Haiti, będą mogli przesyłać pieniądze rodzinom

– mówi Minel Bellamy, pracownik plantacji bananów i przewodniczący sieci pracowników Fairtrade w Republice Dominikany.

Liderka sieci pracowników María Jorge dodaje:

Wynagrodzenie minimalne wprowadzone przez Fairtrade oznacza dla nas lepszy dostęp do opieki medycznej i edukacji. Będziemy mogli się rozwijać i będziemy bardziej zmotywowani od pracy. Dzięki wytrwałości, ciężkiej pracy i godziwemu wynagrodzeniu wszystko jest możliwe.

Nowe wynagrodzenie minimalne to element strategii Fairtrade na rzecz zapewnienia pracownikom plantacji bananów wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie. Kolejnym krokiem dla pracodawców po wprowadzeniu ceny minimalnej Fairtrade jest uzgodnienie ze związkami zawodowymi lub innymi przedstawicielami wybranymi przez pracowników harmonogramu zrównywania wynagrodzenia minimalnego z wynagrodzeniem wystarczającym na godziwe życie. Do momentu osiągnięcia wynegocjowanego wynagrodzenia wystarczającego na godziwe życie nawet 50 procent premii Fairtrade może być wypłacane bezpośrednio w gotówce pracownikom, podnosząc w ten sposób ich wynagrodzenie. Fairtrade to jedyny system certyfikacji, w którym kupcy oprócz ceny minimalnej Fairtrade płacą dodatkowo premię o ustalonej wartości – obecnie w wysokości 1 dolara za karton bananów. Wartość premii Fairtrade dla pracowników plantacji bananów w 2019 roku wyniosła ponad 14,8 miliona euro.

Jednocześnie Fairtrade kontynuuje działania na rzecz wzmacniania pozycji pracowników w sektorze i ułatwiania tworzenia związków zawodowych, po to by kwestia zrównoważonych wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie mogła podlegać umowom zbiorowym.

Nowy wskaźnik różnicy między obecnym wynagrodzeniem a wynagrodzeniem wystarczającym na godziwe życie i usługi tworzone z myślą o biznesie

Fairtrade wprowadza również wskaźnik różnicy między obecnym wynagrodzeniem a wynagrodzeniem wystarczającym na godziwe życie. Jest to dobrowolny dodatek do każdego zakupionego kartonu bananów, który firma może płacić jako swój wkład w osiągnięcie wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie. Fairtrade jest w stanie obliczyć wskaźnik różnicy dla każdej plantacji bananów z certyfikatem Fairtrade, z której firma pozyskuje banany, proporcjonalnie do wielkości zobowiązania firmy w zakresie zakupu bananów. Fairtrade zapewnia opracowanie stosownych umów i oferuje możliwość monitorowania i oceny wpływu na poprawę sytuacji pracowników. Wszystkie płatności będą weryfikowane przez FLOCERT – niezależną jednostkę certyfikującą Fairtrade.

Fairtrade oferuje firmom także indywidualne programy, których celem jest usuwanie przyczyn niskich wynagrodzeń i innych problemów w określonej lokalizacji. Dzięki współpracy z Fairtrade firmy będą mogły przyczyniać się do rozwiązywania problemów w takich obszarach jak nierówne płace kobiet i mężczyzn czy wydajność produkcji.

Pracownicy w krajach o niskich dochodach należą do tych, którzy najbardziej ucierpieli w wyniku negatywnych efektów gospodarczych pandemii i coraz trudniej jest im związać koniec z końcem. Wprowadzenie wynagrodzenia minimalnego Fairtrade oznacza wyższe zarobki dla pracowników plantacji i daje im poczucie bezpieczeństwa w niepewnych czasach

– wyjaśnia Nicolas Léger, globalny menedżer Fairtrade ds. bananów.

Jednakże w sytuacji, gdy ceny bananów utrzymują się na bardzo niskim poziomie, a koszty eksportu wciąż rosną, konieczne jest, aby wszystkie podmioty w łańcuchu dostaw wniosły swój wkład w zapewnienie wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie dla wszystkich pracowników plantacji bananów. Dzięki niezrównanemu dostępowi do danych jesteśmy w stanie pokazać firmom, co jeszcze trzeba zrobić, aby osiągnąć pułap wynagrodzeń wystarczających na godziwe życie w ich łańcuchach dostaw. Chcielibyśmy, aby kolejne firmy przyłączały się do naszych działań na rzecz godziwych warunków pracy i godnej płacy dla wszystkich

– dodaje Nicolas Léger.

[1] Na podstawie danych o liczbie pracowników i wysokości wynagrodzeń z 2019 roku, zebranych w 2020 roku.

Zdjęcie główne: Minel Bellamy, pracownik plantacji bananów i przewodniczący sieci pracowników Fairtrade w Republice Dominikany (c) Fairtrade / José García