Kampania Make Fruit Fair
Przedstawiamy informacje o działaniach na rzecz „sprawiedliwych” bananów i ananasów w Europie.
Banany i ananasy to bardzo ważna para egzotycznych owoców dostępnych w naszych sklepach. Handel bananami stanowi największą część światowego obrotu owocami, a wartość sprzedaży ananasów szybko wzrasta – już połowa upraw tych owoców przeznaczana jest na eksport. Oba owoce mają bardzo zbliżoną strukturę łańcucha dostaw – pochodzą w większości z tych samych krajów, a ich hodowla kontrolowana jest przez te same firmy. Niestety wspólną cechą są też naruszania praw człowieka, standardów pracy i przepisów ochrony środowiska w trakcie ich produkcji i przygotowania do zamorskiej podróży. Te praktyki opisywała m.in. Harriet Lamb w książce „Fighting the banana Wars”.
Dlatego też czterej członkowie EUROBAN (Europejskiej Sieci na rzecz Działań w Przemyśle Bananowym i Rolnym) – brytyjski Banana Link, niemiecki BanaFair, czeski Spolecnost pro Fair Trade i francuski Peuples Solidaires – zawiązali w 2010 roku koalicję na rzecz kampanii Make Fruit Fair. Dążą do tego, by poszanowanie praw człowieka, praw pracowniczych i natury stało się integralnym elementem globalnego łańcucha dostaw bananów i ananasów. W Polsce udział w kampanii bierze Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu z Gdańska. Poniżej prezentujemy jej szczegóły.
Inicjatorzy kampanii
- Banana Link to Brytyjska organizacja non-profit, założona w 1996 roku i działająca na rzecz sprawiedliwych i zrównoważonych warunków handlu bananami i ananasami. Ściśle współpracuje z drobnymi rolnikami, pracownikami plantacji i związkami zawodowymi z Ameryki Łacińskiej, Karaibów i Afryki Zachodniej oraz organizacjami społeczeństwa obywatelskiego w Europie i USA.
- BanaFair to niemiecka Organizacja Sprawiedliwego Handlu założona w 1987 roku i stawiająca sobie za cel import, sprzedaż i dystrybucję bananów w oparciu o sprawiedliwe warunki handlowe; wspieranie związków zawodowych pracowników plantacji, zwłaszcza w Ameryce Łacińskiej; wsparcie projektów społeczno-politycznych we współpracy z organizacjami z krajów produkujących.
- Spolecnost pro Fair Trade to czeska organizacja pozarządowa działająca na rzecz edukacji globalnej i pobudzenia wrażliwości społeczeństwa Czech na problemy warunków pracy i ochrony środowiska w krajach globalnego Południa. Organizacja promuje ideę Sprawiedliwego Handlu jako pozytywną alternatywę rozwojową. Od momentu powstania w 2003 r. działa w dużej mierze dzięki wolontariuszom, których grupy są aktywne w wielu czeskich miastach.
- Peuples Solidaires jest francuskim stowarzyszeniem działającym wspólnie z ActionAid na rzecz praw człowieka, walki z ubóstwem i solidarności międzynarodowej. Od założenia w 1983 roku wspiera organizacje z Południa w walce o ich prawa oraz informuje oraz mobilizuje do działania mieszkańców Europy.
Cele kampanii Make Fruit Fair:
- promocja sprawiedliwych i zrównoważonych łańcuchów dostaw bananów i ananasów;
- walka z łamaniem praw pracowniczych i przepisów ochrony środowiska w krajach eksportujących banany i ananasy;
- stworzenie forum, dzięki któremu głos krajów Południa będzie słyszalny na arenie międzynarodowej;
- rozwój współpracy pomiędzy krajami eksportującymi i importującymi banany oraz ananasy poprzez realizację wspólnych kampanii na rzecz poszanowania praw pracowniczych i ochrony środowiska w krajach Południa;
- promocja nowych uregulowań prawnych dotyczących międzynarodowego handlu i jego nowych form.
Czego konkretnie domagają się organizatorzy?
- By supermarkety – jako podmioty dysponujące najsilniejszą pozycją w globalnym łańcuchu dostaw bananów i ananasów – płaciły dostawcom sprawiedliwe ceny.
- By przedsiębiorstwa zajmujące się uprawą owoców zagwarantowały wypłacanie godziwych wynagrodzeń, przestrzeganie praw pracowników plantacji oraz poszanowanie środowiska naturalnego poprzez zmniejszenie ilości stosowanych w uprawach toksycznych chemikaliów.
- By rządy uregulowały prawnie kwestię nadużywana siły nabywczej przez supermarkety, nałożyły na firmy odpowiedzialność za zapewnienie godnych warunków pracy na zaopatrujących je plantacjach w krajach Południa, wspierały działania zachęcające do uprawiania owoców w sprawiedliwy i zrównoważony sposób.
Nadszedł czas, aby działać!
Aby kampania zakończyła się sukcesem, potrzebne jest wsparcie wszystkich ludzi dobrej woli! Wykorzystując swą siłę nabywczą, konsumenci mogą walczyć z łamaniem praw pracowniczych i degradacją środowiska w globalnym łańcuchu dostaw owoców tropikalnych.
W Polsce nie widać jeszcze na półkach sklepowych świeżych bananów i ananasów Sprawiedliwego Handlu, można jednak pytać o nie w dużych sklepach, a z pewnością sygnał o zainteresowaniu konsumentów tymi produktami dotrze do decydentów i za jakiś czas zostaną udostępnione. Dodać należy, że z reguły owoce Fair Trade posiadają także certyfikację BIO.
Istnieją też inne sposoby wspierania Kampanii, a niektóre z nich wymagają jedynie kilku kliknięć myszką.
- Możesz na przykład zostać sygnatariuszem apelu, wywierającego nacisk na firmy łamiące prawa pracownicze i degradujące środowisko. Dajesz Tym samym sygnał, że wiesz, jak naprawdę wygląda sytuacja w krajach, z których pochodzą sprzedawane przez nie owoce i że nie jest Ci to obojętne jako konsumentowi. Taka świadomość sprawia, że firmy poprawiają warunki pracy oraz zasiadają do rozmów ze związkami zawodowymi.
- Możesz porozmawiać o kampanii z rodziną i przyjaciółmi, polecić im stronę internetową i subskrypcję biuletynu.
- Obejrzyj i zarekomenduj znajomym film o warunkach pracy na plantacjach ananasów. Podnosisz w ten sposób poziom świadomości i powiększasz liczbę osób, które mogą zaangażować się w nasze działania w przyszłości.
- Możesz w końcu wywierać nacisk na polityków i przyczynić się tą drogą do zmiany przepisów regulujących traktowanie dostawców przez supermarkety. Zaangażuj się!